Hout kan op velen manieren bewerkt worden met bijvoorbeeld machines. Er zijn diverse machines op de markt. Hieronder vertellen wij wat over de veel gebruikte machines bij het bewerken van vurenhout.

De schaafbank

De schaafbank is een machine die bijvoorbeeld balken of planken kan ‘verdunnen’. Zo kan men van een ruwe 50x70 regel een mooie geschaafde 44x69mm regel schaven. Ga je een voorzetwand maken? Dan komen deze 5x7 zeker te pas! De schaafbank zorgt er dus voor dat een stukje oppervlak wordt weggehaald. Een schaafbank wordt dus niet alleen gebruikt om ruw hout geschaafd te maken, maar ook om een andere maat te creëren, (in feite is de schaafbank hier niet voor bedoeld). Een ding dat afgeraden wordt is het verwijderen van een oude / verweerde laklaag met de schaafbank. In principe werkt dat prima, maar je moet er wel een beitel voor over hebben. Zo’n beitel raakt namelijk nogal snel bot wanneer de schaafbank voor deze werkzaamheden gebruikt wordt.

Onderdelen vlakke schaafbank

Een vlakke schaafbank bestaat uit een zijgeleider, een aanvoerblad en een blad waarmee men het hout strak en zonder oneffenheden kan gaan schaven. Met het eerste blad (het aanvoerblad) kun je de diepte van de tafel instellen. Verder spreekt de zijgeleider wel voor zich. Deze is er voor om het hout haaks over de tafel te laten voeren. Naast de functie voor het haaks voeren, kan de zijgeleider ook de functie hebben om eventuele sponningbreedte in te stellen. Vaak zijn de schaafbanken nog voorzien van een Zwitserse parallelbeveiliging. Deze zorgt ervoor dat boven de beitels een soort mechanisme zit dat ervoor zorgt dat de beitels continu worden afgeschermd.

De vandiktebank

De vandikte bank is wordt gebruikt om vurenhouten planken of bijvoorbeeld vurenhout balken van dikte/breedte aan te passen. De machine is een stationaire bewerkingsmachine die zeer zuiver te werk gaat. Boven in de machine vind je een beitel as die voorzien is van twee of vier beitels. Deze as wordt aangedreven door een elektromotor. Deze motor drijft niet alleen de beitel as aan, maar zorgt er ook voor dat de aan- en afvoerwals aan wordt gedreven.

Opbouw vandiktebank

Deze walsen zitten voor en achter de beitel as. Deze walsen zorgen voor de doorvoer van bijvoorbeeld het vurenhout. Onder de beitel as en walsen zit een blad waarop twee sterke bladrollen zitten. Over deze rollen schuift men zijn balk, lat of plank waardoor het aan de bovenzijde wordt geschaafd. Aan de zijkant van de vandiktebank zit een wiel waar men de afmetingen kan doorvoeren. Zo kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om de regel of 44mm te schaven. Om er voor te zorgen dat het hout volledig zuiver haaks geschaafd kan worden, gebruikt men vaak vooraf de vlakbank die we in het stukje tekst hierboven hebben besproken. Men zorgt er voor dat één breedtezijde en één diktezijde geschaafd wordt. Vervolgens worden de andere twee zijden van bijvoorbeeld vurenhout met de vandiktebank gedaan.

De freesmachine

De freesmachine wordt gebruikt voor verschillende materialen. Denk maar eens aan staal, kunstof aluminium en natuurlijk hout. Hieronder gaan we het uiteraard hebben over de machinale houtfrees. Met een houtfrees kan men ervoor zorgen dat het hout diverse verschillende vormen krijgt zoals sleuven, kottergaten, kamers en nog veel meer.

Mogelijke verdelingen freesmachine

De freesmachine kan in drie groepen worden verdeeld. Zo heb je een verticale, een horizontale en een universele freesbank. Het verschil tussen de verticale en de horizontale freesbank is de richting van de spil-as. De universele frees bevat dan weer een verdraaibare kop van de spil-as. Hiermee kan de as in zowel de verticale als de horizontale richting worden ingesteld.

Werken vanuit verschillende hoeken

Daarnaast is het ook nog mogelijk om vanuit verschillende hoeken te gaan werken. Verder zijn er ook nog eens freesbanken waar het mogelijk is om de opspantafel te laten draaien. Om het makkelijk te houden beschrijven de freestafel verder in zijn algemeen. Een freesbank bestaat zoals gezegd uit de spil-as die er voor zorgt dat het gereedschap wordt aangedreven. De freesbank bestaat natuurlijk niet alleen uit een spil-as. De bank heeft ook nog een zogenaamd ‘bed’. Met behulp van dit bed kun je het werkstuk rechtstreeks, en anders met een machineklem op spannen.

Kort samengevat:

Conclusie: de freesbank wordt gebruikt om ‘figuren' in het hout te creëren. Denk daarmee maar eens aan koplatten of plinten waar een mooie structuur aan mee is gegeven.
De 3 veelgebruikte machines hebben we zojuist besproken. We hebben uitgelegd hoe ze toegepast worden bij vurenhout en hoe de machines werken. Heeft u nog vragen over het vurenhout en/of de toepassing er van? Laat het ons dan weten!